Δεν θέλω να επαναλαμβάνομαι... δεν θέλω να καταναλώνω πολύτιμους πόρους του internet για να λέω ξανά και ξανά τα ίδια πράγματα. Μερικές όμως φορές, δεν σου αφήνουν τα περιθώρια για να κάνεις κάτι διαφορετικό, τόσο οι καταστάσεις, όσο και οι ίδιοι οι άνθρωποι. Αναρωτιέστε που το πάω; Μα φυσικά σε όλους αυτούς που αποκαλούνται κριτικοί και βγαίνουν και λένε το μακρύ τους και το κοντό τους απλά και μόνο γιατί κάποιος τους έδωσε το βήμα για να το κάνουν και γιατί θεωρητικά, δεν μπορούν να έρθουν αντιμέτωποι με τις συνέπειες του λόγου τους. Κακά τα ψέματα, δεν έχουν να λογοδοτήσουν σε κανέναν και ακόμα κι αν σε κράζουν, λαμβάνεις μια μορφή προσοχής και δημοσιότητας και ως γνωστόν, ακόμα και η κακή δημοσιότητα, είναι καλύτερη από το απόλυτο τίποτα.
Αφορμή λοιπόν γι' αυτό το post αποτελούν οι διάφορες κριτικές που διαβάσαμε και σχολιάσαμε τον τελευταίο μήνα και αφορούν τι άλλο... μα φυσικά το "Πενήντα Αποχρώσεις Του Γκρι". Προσοχή! Το εν λόγω βιβλίο αποτελεί απλά την αφορμή του post όχι την αιτία, που είναι στην πραγματικότητα ο συσσωρευμένος θυμός για κάθε κριτική ανάλογου ύφους κι αισθητικής. Απλά θεώρησα πως μετά από τόσα σχόλια και τόσο μεγάλες συζητήσεις, ίσως θα έπρεπε ορισμένες ιδέες και σκέψεις να βρουν σπίτι σε ένα post και όχι σε μια σελίδα σχολίων, σκόρπια και χαμένα ανάμεσα στις λέξεις. Ας ξεκινήσω λοιπόν...
Απορίες και σκέψεις που μου γεννάνε αντιδράσεις, όπως αυτές που προκάλεσε το "Πενήντα Αποχρώσεις Του Γκρι":
- Βασική και κύρια! Πώς είναι δυνατόν να προκαλεί τέτοιες αντιδράσεις οποιοδήποτε έργο στην εποχή μας, συγγραφικό, κινηματογραφικό, θεατρικό, ό,τι σκατά κι αν είναι; Ο Μεσαίωνας είναι παρελθόν, πλέον δεν καίμε βιβλία στην πυρά (δυστυχώς το ίδιο ισχύει και για τους ανθρώπους μερικούς εκ των οποίων, θα ήθελα να δω να καίγονται), υπάρχει άρση της ποτοαπαγόρευσης (ευτυχώς γιατί με ορισμένα πράγματα που βλέπω χρειάζομαι ισχυρές δόσεις αλκοόλ μετά για να συνέλθω), δεν απαγορεύεται να κυκλοφορούμε στους δρόμους από μια ώρα και μετά, τα standars για την καταλληλότητα ταινιών έχουν πέσει χαμηλά και γενικά, ο κόσμος έχει προχωρήσει, βρισκόμαστε χιλιόμετρα και χιλιόμετρα μπροστά σε σχέση με κάτι αιώνες πριν και πραγματικά, με σοκάρει και με θλίβει το γεγονός πως ο,τιδήποτε, πόσο μάλλον ένα βιβλίο ή μια ταινία ή μια παράσταση, μπορούν να προκαλέσουν τέτοιες αντιδράσεις. Και το τελευταίο σχόλιο αφορά και τις δύο μεριές, τόσο αυτούς που υπερασπίζονται το αντικείμενο, όσο και αυτούς που μάχονται εναντίον του.
- Γιατί πρέπει να αρέσουν σε όλους μας τα ίδια πράγματα; Α, ναι... ξέχασα! Γιατί διανύουμε την περίοδο του φαινόμενου εκείνου όπου επιβάλλει όλα τα ζώα να μπούμε στο μαντρί και ως μια μάζα να ακολουθούμε προγραμματισμένες εντολές, πρέπει και δύναται, ξεχνώντας το θέλω, την προσωπική αισθητική και γούστο. Και πριν βιαστεί ο κάθε γκαργκαλοκέφαλος δεινόσαυρος κριτικός να πει ότι εμείς είμαστε τα θύματα του παραπάνω φαινομένου κι ότι εκείνοι προσπαθούν να μας βάλουν στον σωστό δρόμο, εκείνον της καλαισθησίας και της αισθητικής, θέλω να τον πληροφορήσω ότι πλανάται πλάνην οικτρά. Όχι! Δεν είμαστε θύματα, τουλάχιστον όχι έτσι όπως θέλουν να πιστεύουν. Απλά είμαστε νέοι άνθρωποι που διαβάζουμε ή παρακολουθούμε ΚΑΙ σύγχρονα πράγματα ακολουθώντας το ρεύμα της εποχής, όχι για να γίνουμε μέλος του συνόλου αλλά, γιατί έτσι προστάζει η εξέλιξη και ένα εξελιγμένο ον, θέλει να έχει εικόνα και σχηματοποιημένη άποψη για τα πάντα.
- Για να μην παρεξηγηθώ, θέλω για μια ακόμη φορά να αναφέρω πως ο καθένας έχει δικαίωμα στο να πει ότι κάτι του αρέσει ή όχι ΑΛΛΑ με 2 βασικές προϋποθέσεις:
1ον ότι ξέρει για πιο πράγμα μιλάει, το έχει διαβάσει ή το έχει δει και δεν βασίζει την γνώμη του σε γνώμες τρίτων που έτυχε να ακούσει.
2ον ότι εκφράζεται με τέτοιον τρόπο που να σέβεται και εκείνους που βρίσκονται στην απέναντι από αυτόν, άκρη του debate.
Αν δεν καταλάβατε τι εννοώ, διαβάστε την ανάλυση:
Όσον αφορά το πρώτο σκέλος, τρελαίνομαι όταν ακούω μερικούς κάφρους, όχι να λένε ότι άκουσα αυτό ή άκουσα εκείνο αλλά, να υπερασπίζονται ή να καταδικάζουν κάτι απλά και μόνο έχοντας ακούσει γι' αυτό, χωρίς να έχουν προσωπική άποψη και κρίση πάνω στο θέμα. Τόσο θλιβερή και μίζερη είναι πια η ζωούλα τους που δεν έχουν τίποτα καλύτερο να κάνουν από το να χάνουν το χρόνο τους είτε υπέρ είτε κατά, ενός θέματος για το οποίο δεν έχουν ιδέα και δεν τους ενδιαφέρει; Γιατί πιστέψτε με, αν τους ενδιέφερε, θα είχαν και ιδέα επ' αυτού.
Και φτάνω στο δεύτερο σκέλος και εκείνο που ίσως χρειάζεται μεγαλύτερη ανάλυση. Πώς μπορείς να αποκαλείς τον εαυτό σου κριτικό τέχνης, όποιας μορφής κι αν είναι αυτή και να χρησιμοποιείς χαρακτηρισμούς σαν κι αυτούς που ανταλλάσσαμε μεταξύ μας τα μαγκάκια στο καπνιστήριο του Λυκείου; Και πριν βιαστείς, φίλε θολοκουλτουριάρη κριτικέ, να πεις ότι κι εγώ μπορεί να έχω χρησιμοποιήσει ορισμένες εκφράσεις αυτού του τύπου, σου έχω νέα. ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ ΚΡΙΤΙΚΟΣ... ΛΕΩ ΑΠΛΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΜΟΥ ΑΠΟΨΗ ΚΑΤ' ΕΠΕΚΤΑΣΙΝ... ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΠΩ Ο,ΤΙ ΜΑΛΑΚΙΑ ΚΑΤΕΒΑΣΕΙ Η ΓΚΛΑΒΑ ΜΟΥ!!! Ούτε με πληρώνει κανείς, ούτε η πρόθεση του blog μου είναι να το παίξω διανοούμενη. Σκοπός μου είναι να λέω την γνώμη μου και να την ανταλλάσσω με τις γνώμες άλλων αναγνωστών απλά γιατί μου αρέσει και το βρίσκω ενδιαφέρον. Και το μεγάλο κακό της υπόθεσης δεν είναι στο να χρησιμοποιείς τέτοιους χαρακτηρισμούς για να μιλήσεις για ένα έργο που δεν σου άρεσε αλλά, ότι το κάνεις για το ίδιο το κοινό του. Κοίτα μεγάλε... μπορεί εσένα κάτι να μην σου αρέσει αλλά, δεν έχεις κανένα δικαίωμα να στοχοποιείς, να κατηγορείς και να χαρακτηρίζεις το οποιοδήποτε κοινό. Είναι ρατσιστικό, είναι άδικο και εν πας περιπτώσει, είναι παντελώς ηλίθιο!
- Γιατί το να μου άρεσε το "Πενήντα Αποχρώσεις Του Γκρι" αυτόματα ρίχνει το I.Q. μου 50 μονάδες κάτω από το όριο και το λογοτεχνικό μου κριτήριο τρώει πέταμα στα σκουπίδια; Σας είπε κανείς ψευτοδιανοούμενοι του κώλου ότι ξεκινήσαμε όλοι οι αναγνώστες να διαβάζουμε χθες; Ή μήπως νομίζετε πως μονάχα εσείς έχετε διαβάσει κλασσικούς; Να σας πληροφορήσω λοιπόν πως διάβασα Wilde, Dostoevsky, Kafka, Poe, Shakespeare, Dante, Molière και λοιπούς κλασσικούς στα 10 και στα 12 για πρώτη φορά! Δεν είμαι ούτε αμόρφωτη, ούτε χάπατο, ούτε χαμηλής νοημοσύνης, ούτε χαμηλού επιπέδου. Αλλά όλες οι ώρες δεν είναι ίδιες! Αν θέλω να προβληματιστώ, να κουλτουριαστώ ή ότι άλλο -στω, θα διαβάσω (ή θα δω αν μιλάμε για ταινίες) κάτι αναλόγου ύφους και περιεχομένου με τα παραπάνω. Υπάρχουν όμως και οι ώρες που θέλω να διαβάσω κάτι ανάλαφρο, κάτι που θα με κάνει να χαλαρώσω, να ξεφύγω από την μιζέρια της καθημερινότητας, να ονειρευτώ. Και δεν καταλαβαίνω γιατί πρέπει ντε και καλά ότι διαβάζω να έχει λογική! Από μικρό παιδί, η ίδια η κοινωνία με ταΐζει με φούμαρα και παραμύθια για ρομαντικούς έρωτες, πρίγκιπες που θα έρθουν καβάλα στο άσπρο άλογο και για την ίση ευκαιρία που έχουμε όλοι μας απέναντι στο όνειρο. Ποιο είναι λοιπόν το πρόβλημά τους όταν όλα αυτά τα αναζητώ ως ενήλικας και όχι ως παιδί;
- Γιατί το "Πενήντα Αποχρώσεις Του Γκρι" είναι σκουπίδι ενώ άλλα κλασσικά... 'εικονογραφημένα' όπως ο "Τροπικός του Αιγόκερου" και του "Καρκίνου", ή τα βιβλία του αγαπητού Masoch είναι κλασσικά; Μήπως μιλάνε για κλασσικές βούρτσες και πούτσες και δεν το έχω πάρει πρέφα; Αν δεν κάνω λάθος, είναι ακόμα πιο σόκιν και από το "Fifty" άρα προς τι η κακιά αφρήτα με το θέμα sex; Και πριν βιαστεί ο κάθε ανέραστος να πει ότι είμαστε στερημένες γυναικούλες που απλά αντί να βλέπουμε τσόντες, τις διαβάζουμε, έχω να δηλώσω το εξής. Ακόμα κι έτσι, καλά κάνουμε και εκτός αυτού, σίγουρα έχουμε δει χαρά στα σκέλια μας πιο πρόσφατα από αυτούς αφού, όταν πάμε στο κρεβάτι, αφήνουμε το διδακτορικό στο συρτάρι. Και ναι, το "Fifty" π.χ. ως λογοτεχνικό κείμενο δεν αξίζει μία, μπορείς να το πεις και κακογραμμένο αλλά εν πας περιπτώσει, έχει το κοινό του που πρέπει ο καθένας να το σέβεται και πάνω απ' όλα, για το κάθε έργο, πρέπει να σεβόμαστε τον δημιουργό, τα συναισθήματα, τον χρόνο και την ψυχή που έχει δώσει, είτε μας εκφράζει, είτε όχι.
- Δεν ήξερα ότι υπάρχει λογοτεχνία φανταστικού και ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ λογοτεχνία φανταστικού! Ω, ναι... το ακούσαμε και αυτό! Φίλτατοι κριτικοί, δεν ξέρω τι καπνίζετε αλλά, δεν είναι σίγουρα φασκόμηλο. Από που κι ως που η λογοτεχνία φανταστικού διαχωρίζεται σε αντρική και γυναικεία; Για να είμαι ειλικρινής, από πότε υπάρχει γυναικεία και αντρική τέχνη; Έχω βαρεθεί να ακούω την ίδια μαλακία, από την εποχή της Austen ακόμα. Και όχι, δεν αντιδράω εξαιτίας φεμινιστικών κινήτρων. Χεσμένο τον έχω τον φεμινισμό και όλες τις αξύριστες υστερικές που νομίζουν ότι ακόμα είμαστε στην εποχή που θα έπρεπε να καίμε τα σουτιέν μας στο Σύνταγμα. Αλλά δεν μπορώ, τρελαίνομαι όταν ως αναγνώστης και θεατής, στοχοποιούμαι ακόμα μία φορά και στην συγκεκριμένη περίπτωση, εξαιτίας του φύλου μου. Δηλαδή το "The Game Of Thrones" ξεχειλίζει βαρβατίλα και κατ' επέκτασιν, οι γυναίκες δεν πρέπει να το διαβάζουμε. Από την άλλη, το "Vampire Academy" είναι μια θηλυπρεπής παπαριά και όποιος άντρας το διαβάζει είναι λούγκρα. Άϊ να χαθείτε, κομπλεξικοί κόπανοι του καναπέ, που δεν μπορείτε να ξεχωρίσετε την πάστα από το παστίτσιο.
Τελοσπάντων, επειδή πολλά είπα και πάλι, η ουσία είναι μία:
ΜΗΝ ΣΠΑΤΑΛΑΤΕ ΤΟΝ ΧΡΟΝΟ ΣΑΣ ΚΑΙ ΜΗΝ ΑΝΑΛΩΝΕΣΤΕ ΣΕ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΣΑΣ ΑΡΕΣΟΥΝ!!!
Ειλικρινά, γιατί να χαλάσω το σάλιο μου σε κάτι που δεν μου αρέσει; Και έστω ότι το κάνω, θα πω μια-δυο κουβέντες, μετά τέρμα. Είναι πολύτιμος ο χρόνος μου για να τον σκορπάω δεξιά κι αριστερά, πόσο μάλλον, σε πράγματα που δεν με εκφράζουν, ακόμα κι αν έχω επιχειρήματα. Όσα και να πω, από ένα σημείο και μετά, απλά θα επαναλαμβάνομαι.
Γι' αυτό και δεν διαβάζω κριτικές ποτέ πριν διαβάσω ένα βιβλίο, δω μια ταινία ή μια παράσταση και τα λοιπά. Αξιολογώ το υλικό και αν μου δίνει την αίσθηση πως μου κάνει τότε ναι, προχωράω κι ας φάω τα μούτρα μου. Είναι δικιά μου επιλογή και μπορώ να ζήσω με αυτήν, ειλικρινά, ακόμα κι αν το αποτέλεσμα δεν είναι το αναμενόμενο.
Αναρτήσεις
